Druk 3D w grach planszowych

Ostatnio dużo się mówi o druku 3D. Media obiecują niemal nieograniczone możliwości i zasypują nas informacjami o kolejnych niesamowitych zastosowaniach tej technologii: a to komuś wydrukowano kawałek kości, a to ozdoby z czekolady, albo nawet cały dom. To wszystko prawda, ale na ile technologia druku 3D jest już dostępna dla zwykłego człowieka (a konkretniej: gracza)?

Jeżeli wiesz na czym polega druk 3D, to śmiało przewijaj do ostatniej części wpisu, w której znajdziesz informację o tym, jak uzyskać zniżkę na usługi druku 3D!

Co to jest druk 3D?

Druk 3D (lub druk przestrzenny) pozwala tworzyć przedmioty na podstawie elektronicznego modelu 3d. Istnieje wiele technologii druku 3D. Najbardziej popularna to technologia FDM, w której przedmiot tworzony jest przez nakładanie kolejnych warstw półpłynnego materiału. Materiałem tym jest najczęściej plastyk (PLA lub ABS), ale na rynku dostępne są również specjalne materiały imitujące drewno lub ceramiką. Drukować można z nylonu lub specjalnej gumy - możliwości jest bardzo wiele. Zaletami FDM są stosunkowo niska cena oraz duża wytrzymałość gotowego przedmiotu. Wady to długi czas druku oraz jakość, która może być za niska do niektórych zastosowań (o tym dalej). 

Inną popularną technologią druku przestrzennego jest JCP, czyli drukowanie proszkowe. Gotowy model powstaje przez utwardzenie kolejnych warstw drobnego proszku. Zalety tej technologii to możliwość drukowania wielokolorowego oraz wysoka jakość wydruku. Wady to przede wszystkim wysoka cena oraz kruchość gotowego modelu. 

W tym tekście opowiem tylko o modelach wydrukowanych w technologii FDM, ponieważ tylko do takich miałam do tej pory dostęp.

Ograniczenia druku 3D

Niestety, największą wadą technologii FDM jest to, że na gotowym wydruku wyraźnie widać kolejne warstwy. Wysokość warstwy to zwykle 0,1-0,2 mm - wydaje się, że to niewiele, ale w praktyce jest to dostrzegalna, pozioma linia. Na szczęście, gotowe przedmioty są na tyle wytrzymałe, że możne je szlifować, wiercić w nich otwory, piaskować, malować i sklejać. Modele wydrukowane w ABS można też wygładzić przy pomocy acetonu. 

Drugie, istotne ograniczenie, dotyczy samego przygotowania modelu. W technologii FDM, kolejne warstwy są drukowane jedna na drugiej. Możliwe jest wydrukowanie tzw. mostów, ale stosunkowo krótkich. Nie da się drukować w powietrzu, więc wszelkie wystające elementy mogą być odchylone maksymalnie o 45 stopni od pionu (np. nie da się wydrukować postaci, która trzyma poziomo miecz). Tu też jest jednak rozwiązanie: bardziej skomplikowane modele drukuje się z tzw. wsparciem, czyli dodatkowymi podporami, które należy później odciąć.

Przykłady zastosowania druku 3d w grach planszowych

Pierwsza rzecz, która przychodzi do głowy fanom planszówek, na myśl o druku 3D, to możliwość drukowania figurek. Tu niestety muszą Was zmartwić - aktualna jakość druku FDM nie pozwala na otrzymanie 20-30 mm figurki, która będzie konkurować z tymi, stworzonymi metodą wtryskową (tzn. tym, co otrzymujemy w pudełkach z grami). Warstwy są zbyt widoczne, a ich wygładzenie powoduje zatarcie się detali.

Jest jednak wiele innych rzeczy, które można wydrukować (pod każdym zdjęciem znajduje się link do jego źródła).

Pudełka do gier i kart, wypraski, podajniki do kart, wieże do kości.

Alternatywne pudełko na Splendor

Wieża do kości

Pudełka na karty

Uchwyty do trzymania kart.

Uchwyty do kart

Stojaki na akcesoria (np. farby).

Stojak na farby

Całe gry, zaprojektowane specjalnie do druku 3D!

Cyvasse

Pocket Dungeon

Żetony, znaczniki, elementy poprawiające wygodę rozgrywki.

Podstawki do sztabów w Neuroshima Hex!

Bramy do Arkham Horror

Podstawka do żetonów

Pojemnik na kostki lub inne żetony

Tokeny z orkami

Elementy makiet.

Murki do bitewniaków

Fragment ruin

Gotowych modeli i inspiracji warto szukać na Thingiverse .

Polecam również geek listę na BGG, która zbiera modele powiązane z konkretnymi grami.

Czy warto już teraz interesować się drukiem 3D? Zdecydowanie tak! Ta technologia daje niesamowite możliwości personalizacji - nie tylko w planszówkach, ale też w przypadku innych przedmiotów codziennego użytku. Jest też doskonałym rozwiązaniem dla osób przygotowujących prototypy gier.

Co jeszcze warto wiedzieć

Koszt druku jest indywidualnie szacowany dla konkretnego modelu. Drukarnie przygotowują wycenę na podstawie zużytego materiału (wagi modelu), czasu pracy maszyn lub skomplikowania przedmiotu. Zwykle ustalana jest też opłata minimalna (5-10zł). Ceny prostych znaczników, np. tokenów z orkami, to kilka złotych (za 5 zł otrzymamy nawet kilka-kilkanaście sztuk znaczników wielkości monety). Cena rośnie wraz ze skomplikowaniem modelu, np. murki ze zdjęcia powyżej to wydatek rzędu 30-45 zł za sztukę (ok 10 cm długości). Dokładną wycenę można otrzymać przesyłając plik z modelem do drukarni.

Należy też pamiętać, że druk 3D trwa dosyć długo. Dla przykładu, jeden wspomniany przed chwilą murek, drukuje się kilka godzin. Wydrukowanie wieży do kości trwa ponad 20 godzin.

Najpopularniejsze modele drukarek mają pole robocze nieprzekraczające 20 x 20 x 20 cm. Jeżeli chcemy wydrukować większy model, to trzeba podzielić go na mniejsze części, a później skleić. Niektóre, bardziej skomplikowane modele, również są dzielone na części do wydruku (np. wieża do kości, której zdjęcie widzicie powyżej, składa się z kilkunastu części).

UWAGA

Na koniec mam dla Was niespodziankę. Sklep Imaginarium przygotował specjalną promocję dla czytelników bloga: na hasło "Gram niebieskim" otrzymacie 10% zniżki na usługi druku 3D. Sklep mieści się w Poznaniu, ale jest też możliwość wysyłki. Więcej szczegółów znajdziecie na ich stronie internetowej oraz profilu na FB. Promocja trwa do 20 kwietnia 2015 r.

Jeżeli macie pytania odnośnie druku 3D, to zachęcam do kontaktu z Imaginarium lub pozostawienie komentarza.